Postępowanie rejestrowe w sądzie

Sądem właściwym dla rejestracji stowarzyszeń (także fundacji) jest sąd rejonowy mający siedzibę w mieście będącym siedzibą wojewody (sąd rejestrowy). Obejmuje on swoją właściwością obszar danego województwa.

Krajowy Rejestr Sądowy (KRS) dotyczy tych podmiotów, na które przepisy ustaw nakładają obowiązek takiego wpisu, KRS składa się m.in. z: rejestru przedsiębiorców, rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji.

Wniosek, dot. wpisu do KRS, musi być złożony na specjalnym formularzu wraz z załącznikami - formularzami oraz dokumentami.

Druk formularza wniosku i druki załączników otrzymujemy w sądzie, można je również pobrać ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości www.ms.gov.pl/krs/formularze_krs.html

Dokumenty, które załączamy do wniosku:
- statut stowarzyszenia,
- protokół z zebrania,
- lista członków założycieli,
- podjęte na zebraniu uchwały (o powołaniu organizacji, o wyborze Komitetu Założycielskiego, o wyborze Zarządu, o wyborze organu kontroli zewnętrznej - np. Komisja Rewizyjna)

Etapy rejestracji stowarzyszenia:

1. Członkowie Komitetu Założycielskiego muszą, w ciągu 7 dni zamknięcia zebrania założycielskiego, złożyć wniosek o rejestrację w Krajowym Rejestrze Sądowym wraz z wymaganymi dokumentami, we właściwym sądzie (art. 22 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym).
2. Sąd ma 3 miesiące (od dnia złożenia wniosku) na zarejestrowanie stowarzyszenia (art. 13 ust. 1) - oczywiście przy założeniu, że nie ma żadnych uchybień formalnych, np. niekompletne dokumenty, źle wypełnione formularze, zastrzeżenia do treści statutu. Wtedy oczekiwanie na zarejestrowanie może się przedłużyć.

Sąd rejestrowy doręcza staroście (organ nadzorujący) odpis wniosku o rejestrację wraz z załącznikami. Starosta ma 14 dni (licząc od dnia doręczenia wniosku) na ustosunkowanie się do złożonego wniosku (art. 12 ust. 2).

Od dnia 1 stycznia 2001 r. stowarzyszenie uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego. Postanowienie o wpisie jest skuteczne i wykonalne z chwilą wydania, tzn. sąd dokonuje wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym niezwłocznie po wydaniu postanowienia. Sąd rejestrowy zawiadamia założycieli i organ nadzorujący (przesyła mu też statut) o wpisaniu stowarzyszenia do KRS (art. 17 ust. 3).