Strona poświęcona organizacjom pozarządowym z terenu Borów Tucholskich

Imprezy sieciujące 2009

W projekcie „Razem znaczy lepiej – rozwój sieci NGO w Borach Tucholskich”, realizowanym przez LGD „Bory Tucholskie” w ramach działania 5.4.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, jednym z celów jest „utrwalenie mechanizmów oddolnych inicjatyw przy realizacji projektów, co zabezpieczy trwałość projektów”. Sprowadza się to do zastosowania idei „empowerment” na gruncie organizacji pozarządowych. W teorii zarządzania idea empowermentu jest prosta: „Znajdź w firmie aktywistów — ludzi dostrzegających problemy nie tylko swoje, ale także innych pracowników i całych działów. Zmotywuj ich, by zaproponowali rozwiązania, a potem sami wprowadzali je w życie. I poczekaj na rezultaty. Empowerment to odwrót od hierarchiczności i odgórnych nakazów, które wiążą ludziom ręce i zniechęcają do samodzielnego myślenia. Zaufaj pracownikom, ponieważ oni najlepiej znają swoje zadania i wiedzą, co trzeba zmienić, by lepiej wykonywać pracę.”

Realizując ideę „empowerment” w stosunku do lokalnych organizacji zaplanowano rocznie 10 imprez integracyjnych. Ich wykonanie zlecane jest organizacjom pozarządowym w trybie konkursowym – warunkiem jest utworzenie porozumienia kilku organizacji. Mini-sieci organizacji mogą korzystać ze wsparcia szkoleniowego i doradczego na wszystkich etapach przygotowania i realizacji projektu.

W roku 2009 odbył się pierwszy konkurs na dofinansowanie tzw. „Imprez sieciujących”.

Słowo „impreza” należy tutaj rozumieć jako „wydarzenie”, gdyż celem nie była organizacja 10 imprez typu „festyn”. Konkurs miał przyczynić się do rozwijania współpracy pomiędzy organizacjami pozarządowymi z terenu LGD, tworzenia „mini-sieci”, czyli powiązań, które pozwalałyby na realizację projektów partnerskich. W projekcie ubiegającym się o dofinansowanie nie było więc najistotniejsze, „co” ma się wydarzyć, ale „kto”, „jak” i „z kim” wykona planowane zadanie. Prawdopodobnie nazwa konkursu: „Imprezy sieciujące” spowodowała, że najwięcej zgłoszonych projektów dotyczyło faktycznie organizacji imprez. Jednakże zawsze podkreślano w nich integracyjny charakter tych wydarzeń. Integracja miała miejsce na poziomie odbiorców imprezy, ale przede wszystkim dotyczyła organizatorów wydarzeń. Zauważyć można było także powtarzający się dobór tematyki projektów, nawiązujący do II-giej wojny światowej, co wynikało niewątpliwie z przypadającej w 2009 r. 70-tej rocznicy jej wybuchu. W każdym projekcie podkreślano jednak i wykorzystano lokalne wątki wojenne.

W Banku Dobrych Praktyk przedstawiono kilka projektów, które wybrano m.in. ze względu na szczególnie pozytywne przykłady współpracy pomiędzy organizacjami.

---

Tytuł projektu: „PAMIĘĆ O BOHATERACH WRZEŚNIA 1939R., OBOWIĄZKIEM KAŻDEGO POKOLENIA”

Lider: Towarzystwo Rozwoju Gminy Świekatowo

Partner: Stowarzyszenie Społeczno – Kulturalne „Burchat”

Celem projektu było upamiętnienie 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej w takiej formie, aby młodzież, jak i mieszkańcy obu gmin, zachowali ją jak najdłużej w pamięci. Dlatego też wybrano formę wspólnego przemarszu śladami żołnierzy września 1939.

W dniu 13 września 2009r. uczniowie, harcerze, nauczyciele, członkowie TRG Świekatowo, SS-K Burchat oraz mieszkańcy gmin Świekatowo i Gostycyn spotkali się w Wielkiej Kloni, gdzie przed tablicą pamiątkową złożono kwiaty i zapalono znicze. Stamtąd autokarami pojechano do Pruszcza. Tu złożono kolejne wiązanki kwiatów na mogile żołnierzy. W miejscowej szkole oglądano prezentację multimedialną, przygotowaną przez partnera projektu. Kolejnym etapem był już pieszy marsz szlakiem 34 pułku piechoty, który rozpoczął się w Pruszczu w kierunku Klonowa. Po drodze uczestnicy zwiedzili „kamienne kręgi” i przemaszerowali mostem kolejowym na Zalewie Koronowskim. W Klonowie odbyła się polowa msza św. z udziałem uczestników przemarszu, żołnierskiej grupy rekonstrukcyjnej oraz okolicznych mieszkańców. Następnie złożono wiązanki kwiatów i zapalono znicze przy miejscu spoczynku poległych żołnierzy. Po mszy św., autokarami udano się do Zalesia Królewskiego w gminie Świekatowo. Tam, przy obelisku, gdzie zginął m. in. ppłk. Z. Sieczkowski odbyły się dalsze uroczystości. Młodzież ze świekatowskiego gimnazjum przygotowała montaż słowno – muzyczny. Podsumowano także cały przemarsz, a na zakończenie wypuszczono biało – czerwone balony, które wzniosły się nad uczestnikami. Żołnierze z grupy rekonstrukcyjnej prezentowali swoje mundury i broń. Po części oficjalnej goście, młodzież oraz przybyli licznie mieszkańcy Zalesia Królewskiego, jak i innych miejscowości gminy Świekatowo i Gostycyn, mogli częstować się grochówką wojskową. Każdy uczestnik otrzymał na pamiątkę „Biuletyn Historyczny” z pamiątkową pieczątką z datą przemarszu oraz okolicznościową zakładkę.

Na każdym etapie projektu widać było ścisłą współpracę stowarzyszeń z gmin Świekatowo oraz Gostycyn. Wspólnie ustalono trasę przemarszu, zaproszono uczestników z obu gmin, rozdzielono zadania związane z przygotowaniem treści i wydaniem „Biuletynu Historycznego”. Zarówno lider, jak i partner projektu deklarują chęć współpracy w kolejnych latach, dotyczącej takiego sposobu nauki historii tj. w formie czynnego marszu szlakiem wojskowych działań z 1939 roku. Motywacją do takich działań jest wynik przeprowadzonej ankiety ewaluacyjnej wśród uczestników marszu.

Realizacja tego akurat projektu wyniknęła ze wspólnych doświadczeń historycznych, ale drugim ważnym elementem łączącym oba stowarzyszenia jest nieczynna już linia kolejowa. Na tej bazie organizuje się festyny kolejarskie na stacjach kolejowych w Świekatowie i w Pruszczu – Bagienicy. Niniejszy projekt nie jest więc dziełem przypadku, ale wynikiem dotychczasowych doświadczeń ludzi, zaangażowanych w realizację zamierzonego, wspólnego celu.

---

Tytuł projektu: „ODKRYWAMY WSPÓLNIE NAJCIEKAWSZE EPIZODY II WOJNY ŚWIATOWEJ W BORACH TUCHOLSKICH!”

Lider: Stowarzyszenie na Rzecz Ocalenia Śladów Przeszłości w Gminie Cekcyn „Światło”

Partnerzy: Stowarzyszenie Mieszkańców i Miłośników Piły nad Brdą „Buko”, Fundacja „Chcę poznać moją wieś”

Trzy organizacje pozarządowe: „Światło”, „Buko” i „Chcę poznać moją wieś” łączy wspólny obszar zainteresowań, jakim jest historia ich „małych ojczyzn”. Realizowały one do tej pory samodzielnie wiele projektów związanych z dziedzictwem kulturowym i historycznym Borów Tucholskich. Dzięki wspólnemu zaangażowaniu osób z tych organizacji, wykorzystaniu kontaktów i umiejętności członków każdej z nich, „zdarzył” się tak dobry projekt sieciowy jak: „Odkrywamy wspólnie najciekawsze epizody II wojny światowej w Borach Tucholskich!”.

Zakładanym celem było nie tylko pogłębienie wiedzy na temat przeszłości Borów Tucholskich, ale także zacieśnienie współpracy pomiędzy organizacjami oraz nabycie doświadczeń w realizacji wspólnych przedsięwzięć.

W ramach projektu, dnia 19 września 2009 roku odbyła się w Tucholi konferencja naukowa pt. "Najciekawsze epizody II Wojny Światowej w Borach Tucholskich". Tematami poruszanymi na konferencji były umocnienia Armii Pomorze z września 1939 roku, niemieckie badania kopalń węgla w Pile koło Gostycyna oraz poligon doświadczalny rakiet V2 w Wierzchucinie. Referaty zaprezentowali: profesor Jacek Woźny z UKW w Bydgoszczy, Robert Grochowski, Przemysław Jarząbek, Wojciech Mąka i Wojciech Weyna.

W trakcie konferencji oprócz wysłuchania wykładów można było obejrzeć uzbrojenie niemieckich żołnierzy z okresu II wojny światowej (wystąpiła zaproszona grupa rekonstrukcji historycznej "Ariergarda"), obejrzeć pozostałości rakiet V2 znalezione w Wierzchucinie oraz posmakować regionalnego jadła. Po konferencji wydana została 100 stronnicowa publikacja zawierająca zaprezentowane tematy. Oprócz wspaniale przygotowanych i przeprowadzonych odczytów ciekawostką konferencji była prezentacja archiwalnego filmu brytyjskiego ilustrującego procedurę startową niemieckiej rakiety V2. Na konferencję przybyli miłośnicy historii (80 osób) w różnym wieku. Imprezę należy jednoznacznie uznać za udaną o czym mogą świadczyć wpisy uczestników na forach internetowych poświęconych zabytkom i historii lokalnej.

Konferencja poprzedzona została spotkaniami partnerów, podczas których bardzo precyzyjnie rozdzielono zadania, każdy z partnerów otrzymał odcinek projektu, za który był odpowiedzialny (rezerwacja sali, wykonanie i dystrybucja plakatów i zaproszeń). Kluczowym elementem projektu był jednak wybór tematów wykładów i nawiązanie kontaktu z osobami zaproszonymi na konferencję w roli prelegentów. Skupiono się na tematach, którymi zajmowały się już organizacje partnerskie, jak np. kopalnie w Pile – gmina Gostycyn (Buko) oraz poligon doświadczalny V2 na terenie gminy Cekcyn (Światło).

Trwałym rezultatem projektu jest publikacja, którą otrzymali m.in. uczestnicy konferencji, a także biblioteki z terenu LGD „Bory Tucholskie”. Partnerzy planują dalszą współpracę nad projektami głównie z dziedziny ochrony dziedzictwa kulturowego i przeszłości Borów Tucholskich.

---

Tytuł projektu: „POPULARYZACJA NORDIC WALKING JAKO WZBOGACENIE OFERTY AKTYWNEGO WYPOCZYNKU NA TERENIE BORÓW TUCHOLSKICH”

Lider: Towarzystwo Rozwoju Gminy Osie

Partner: Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Lubiewo „Bory”

Projekt realizowany przez Towarzystwo Rozwoju Gminy Osie oraz Stowarzyszenie Rozwoju Gminy Lubiewo „Bory” jest kontynuacją działań realizowanych samodzielnie przez te organizacje.

Już w maju 2009 r. w Osiu powstało Centrum Nordic Walking Bory Tucholskie, w ramach którego wytyczono i oznakowano 6 tras treningowych oraz utworzono bezpłatną wypożyczalnię kijków. Natomiast Stowarzyszenie „Bory” w ramach wcześniej realizowanego projektu szkoliło lokalnych trenerów do nordic walking oraz prowadziło zajęcia dla mieszkańców gminy.

Konkurs ogłoszony przez LGD w ramach projektu „Razem znaczy lepiej” był dla tych organizacji okazją do dalszej popularyzacji idei nordic walking w Borach Tucholskich. Wykorzystano wzajemne doświadczenia, kontakty i istniejącą bazę do realizacji wspólnego projektu i osiągnięcia wspólnych celów.

Opisywany projekt zakładał m.in. organizację kursu Instruktora Nordic Pole Walking wg programu Pole About International Network P.I.N. Dzięki udziałowi w kursie, który odbył się w dniu 18 lipca 2009 r., 9 osób uzyskało uprawnienia Instruktora, a 19 osób - uprawnienia Lidera Nordic Pole Walking. Ponadto prowadzono bezpłatne treningi z mieszkańcami i turystami z gminy Osie i Lubiewo. Wyjścia na trasy odbywały się w stałych terminach, a udział w nich wzięło łącznie ok. 480 osób.

Współpraca tych dwóch organizacji pozwoliła na realizację wielu działań nie planowanych w projekcie, takich jak np. wyszkolenie 24 osób wg autorskiego programu Centrum Nordic Walking Bory Tucholskie w Osiu. Instruktorzy uzyskali certyfikat Instruktora Nordic Walking Bory Tucholskie na poziomie I stopnia. Tym samym stworzona została Borowiacka Szkoła Nordic Walking.

Bardzo istotnym efektem podejmowanych działań jest rzeczywiste zaangażowanie uczestników projektu, także po zakończeniu realizacji projektu. Nowo wyszkoleni instruktorzy wyznaczyli kolejne dwie trasy Nordic Walking w pobliżu swojego miejsca zamieszkania. Oficjalne otwarcie tras przewidywane jest na miesiąc maj 2010 r. Osoby biorące udział w szkoleniach i treningach przeniosły ideę Nordic Walking na tereny swojego zamieszkania, m.in. w okolice Grudziądza, Nowego, Świekatowa, Jeżewa, Drzycimia, Lniana, Kwidzynia, Malborka, Śliwic, Tucholi i Chojnic.

Po zakończeniu projektu kontynuowane są prezentacje idei Nordic Walking dla grup zorganizowanych z terenu Polski, a Borowiacka Szkoła Nordic Walking prowadzi treningi i planuje kolejny kurs dla instruktorów.

Obie organizacje deklarują dalszą realizację partnerskich projektów związanych z popularyzowaniem turystyki aktywnej i zdrowego trybu życia w obrębie Borów Tucholskich.

---

Tytuł projektu: „INTEGRACJA SPORTOWA I POKOLENIOWA STOWARZYSZEŃ I KLUBÓW SPORTOWYCH Z TERENU CEKCYNA, GOSTYCYNA I TUCHOLI”

Lider: Gminny Ludowy Klub Sportowy „Cis” Cekcyn

Partnerzy: Towarzystwo Przyjaciół Oldboyów „Sokoły” Tuchola, Gminny Klub Sportowy „Myśliwiec” Gostycyn, Miejski Ludowy Klub Sportowy „Tucholanka”

W ramach projektu zrealizowano 4 imprezy sportowe: „Turniej piłkarski do rocznika 1997”, „Międzynarodowy turniej piłki nożnej młodzików”, „Turniej Piłkarski Oldboyów”, „Turniej Piłkarski Kobiet”. W tych imprezach udział wzięły dzieci, młodzież, a także dorośli, łącznie 253 osoby.

Założenia projektu były proste, realizacja wymagała jednak dużego zaangażowania i poświęcenia sporej ilości czasu wielu osób. Godne podkreślenia jest to, że dorosłym „chce się chcieć”. Natomiast dla dzieci i młodzieży sport jest doskonałą forma spędzania czasu. Dla części z nich staje się pasją na całe życie, a potem z młodzików wyrastają trenerzy następnych pokoleń. W projekcie zwraca uwagę budżet: środki przeznaczono tylko na transport i poczęstunek dla uczestników, natomiast wszystkie osoby zaangażowane w realizację projektu (koordynatorzy i sędziowie) pracowały całkowicie społecznie. Najważniejszy był bowiem cel projektu: integracja pokoleniowa i sportowa.

---

Tytuł projektu: „BRACTWO STOWARZYSZEŃ” - WESPÓŁ ZESPÓŁ W BELGII

Lider: Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Tucholi

Partnerzy: Stowarzyszenie Kulturalne „Cisowy Łuk”, Stowarzyszenie Gminna Rada Kół Gospodyń Wiejskich w Tucholi, Zrzeszenie Kaszubsko – Pomorskie w Gdańsku, oddział w Tucholi

W 2012r. w Tucholi odbędą się XVII Europejskie Spotkania Historycznych Strzelców. Jest to cykliczna impreza o zasięgu europejskim, w której wg szacunków udział weźmie ok. 15 tys. osób. Przygotowania do tego wydarzenia trwają od kilku lat, ale w tej chwili nabierają wyraźnego tempa. Jednym z elementów przygotowań był udział tucholskiej delegacji w XVI Europejskich Spotkaniach Historycznych Strzelców (ESHS) w Kinrooi (Belgia) w dniach 28-30 sierpnia 2009 r. Celem wyjazdu była promocja Spotkań w Tucholi w roku 2012 oraz nabycie doświadczeń do organizacji takiej imprezy masowej w Tucholi. Głównym organizatorem imprezy będzie Kurkowe Bractwo Strzeleckie, jednakże do przeprowadzenia tak dużego przedsięwzięcia potrzebne jest współdziałanie wielu instytucji i organizacji, stąd już teraz stawia się na współpracę wielu partnerów.

We wspólnym wyjeździe na XVI ESHS w Kinrooi udział wzięła delegacja, w skład której weszli przedstawiciele następujących organizacji: Stowarzyszenie Kulturalne „CISOWY ŁUK” (8 osób), Stowarzyszenie Twórców Ludowych (1 osoba), Zrzeszenie Kaszubsko - Pomorskie (3 osoby), Zarząd Gminny Ochotniczych Straży Pożarnych (3 osoby), Cech Rzemiosł Różnych w Tucholi (3 osoby), Tucholskie Stowarzyszenie Pojazdów Zabytkowych (2 osoby), Tucholska Izba Gospodarcza (3 osoby), Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Tucholi (26 osób).

W ramach wspólnego stoiska promocyjnego w centralnym miejscu Spotkań w specjalnie przygotowanym namiocie prezentowano nasz region, a także dorobek poszczególnych stowarzyszeń. Odbywały się wystawy haftu borowiackiego i rzeźby, występy muzyczne, przekazano wiele różnorodnych materiałów informacyjnych i promocyjnych. Uczestnicy delegacji brali udział w paradach i przemarszach. Wspólny wyjazd oraz zaprezentowane na stoisku promocyjnym walory kulturalne, przyrodnicze i społeczne Borów Tucholskich zostały w widoczny sposób docenione przez innych uczestników Spotkań, którzy z uznaniem wyrażali się o aktywności naszych stowarzyszeń.

Każdy z uczestników znalazł dla siebie coś ciekawego i przydatnego do wykorzystania w swojej bieżącej działalności. Nawiązano także nowe kontakty z organizacjami pozarządowymi z innych krajów europejskich. Bardzo istotnym rezultatem projektu było pozyskanie przez przedstawicieli wielu środowisk szerokiej wiedzy na temat organizacji imprez masowych. Osoby te wspólnie będą przygotowywać „XVII Europejskie Spotkania Historycznych Strzelców” w Tucholi, ale wiele wskazuje na to, że nawiązane kontakty zaowocują już wcześniej innymi wspólnymi przedsięwzięciami.

---

Opracowanie: Magdalena Kurpinowicz